Mazury
Historia Mazur Pruskich – cz.4
Statek „Levetin” odchodzi z Lecu do Węgoborka o godzinie 6 rano z przystani w kanale. Przychodzę na przystań o godzinie 5 min. 45 — przystań pusta, nie widać ani służby, ani pasażerów. „Czyżby rozkład jazdy był zmieniony? czy statek dziś nie pójdzie?” 5 minut przed szóstą na puste wybrzeże ze wszystkich stron pośpiesznie nadciągają ludzie. […]
Read More
Mazury
Historia Mazur Pruskich – cz.3
Pomimo że hakatysta Hensel zapewniał, iż ludność mazurska odporna jest na „wielkopolską agitację” — rząd jednak nie zaniedbywał usiłowań dla usunięcia Mazurów od wpływów polskich, w ogóle od Polaków. W statystykach zaczął posługiwać się stale nomenklaturą „Mazur”, „mazowiecki” zamiast dawnej formy Polak-ewangelik; do języka Mazurów nie stosowano ograniczeń językowych, jakim podlegał język polski na zebraniach […]
Read More
Mazury
Historia Mazur Pruskich – cz.2
Od wojen szwedzkich emigracja z wyniszczonej Polski ustaje, natomiast w XVIII wieku wzrasta tu liczebnie ludność niemiecka. Pierwsi królowie pruscy, otaczając ludność niemiecką specjalną opieką, starają się jednocześnie przeszkodzić dalszemu rozszerzaniu się Polaków. Król Fryderyk Wilhelm w 1724 roku zakazuje Polakom osiedlać się w swych ziemiach. Największą jednak klęską dla narodowości polskiej w Prusach był […]
Read More
Mazury
Historia Mazur Pruskich – cz.1
Na północ od byłej guberni łomżyńskiej i płockiej, wzdłuż granicy byłego Królestwa Polskiego (od Mławy do Przerośli) ciągnie się szerokim pasem (dł. 209 km, szer. 90 km) ziemia zwana Pruskimi Mazurami. Kraina ta, nie wchodząc nigdy w skład państwa polskiego, zamieszkała jest przez lud polski i geograficznie stanowi całość z sąsiednimi ziemiami polskimi. Granicy naturalnej […]
Read More
Gdańsk
O Gdańsku – cz.3
W tych warunkach nie można się dziwić, że w XVIII wieku Gdańsk broni się wszelkimi siłami przed zaborczością króla pruskiego, który w układach rozbiorowych (I rozbiór) chce Gdańsk zagarnąć. Gdańszczanie nie chcą się oderwać od Rzeczypospolitej. Wobec niemocy Rzeczypospolitej Polskiej ślą protesty do rządów Anglii, Holandii, szukają pomocy u Rosji. Zwłaszcza lud prosty gromadzi się […]
Read More
Gdańsk
O Gdańsku – cz.2
Po klęsce grunwaldzkiej Zakon chciał sobie wynagrodzić poniesione straty przez zyski pieniężne, biorąc w swoje ręce handel zbożem, zakupywał zboże polskie i drzewo polskie, wysyłając je dalej w świat, czym wywoływał niezadowolenie kupców i mieszczan gdańskich; dążyli oni stale do oderwania się od Zakonu, a przyłączenia do Polski. Toteż Gdańszczanie stają na czele spisku przeciw […]
Read More
Gdańsk
O Gdańsku – cz.1
Pójdziemy dalej: kto stopy przysunie Na wód północnych wybrzeże żółtawe, Ujrzy na straży posępną Mołtawę I radującą się wiecznie Radunię,Co jak odźwierne u progu Wisły strzegą Bram bursztynowych Morza Bałtyckiego.Deotyma Od kilku tygodni ciągle wszystkie polskie gazety piszą o Gdańsku. Tam bowiem w Paryżu, przy naradach w sprawie pokoju, mówią teraz o Gdańsku: czy Gdańsk […]
Read More
Karol Miarka
Karol Miarka – cz.2
W 1861 roku, mając lat 37, Karol Miarka pisze pierwszy raz powieść polską Górka Klemensowa — o nawróceniu Śląska. Opisuje w niej z zapałem zasługi niemieckich zakonników. Powieść tę zawiózł do przejrzenia Stalmachowi, redaktorowi „Gwiazdki Cieszyńskiej”. Ten nie tylko poprawił błędy językowe, ale z historią Długosza w ręku wykazał autorowi błędy historyczne. Pobyt u Stalmacha, […]
Read More
Karol Miarka
Karol Miarka – cz.1
Karol Miarka to jeden z cichych, lecz bardzo zasłużonych pracowników polskich. Ubogi nauczyciel ludowy, bez pomocy, samotny prawie, przez lat kilkadziesiąt pracował ze wszystkich sił nad odrodzeniem narodowym Śląska, nad wywalczaniem praw należnych ludowi polskiemu. Urodzony w 1824 roku, 24 października w Pielgrzymowicach na Śląsku, był jednym z osiemnaściorga dzieci nauczyciela ludowego. Wobec tak licznej […]
Read More
Walka o wolność
O wyborach
Skończyły się już w Polsce rządy rosyjskie, austriackie, niemieckie, nie będziemy już słuchać rozkazów cudzych władców ani praw stanowionych przez obce rządy; musimy sami teraz kraj zagospodarować, postanowić, kto jakie obowiązki będzie pełnił, jakie będą prawa, przepisy, podług których będziemy żyli, aby każdy z osobna żył szczęśliwie, spokojnie, aby wszystkim razem było jak najlepiej, aby […]
Read More