Stefania Sempołowska
Rozmowa ze Stefanią Sempołowską o getcie ławkowym
W związku z serią wywiadów w sprawie ławek gettowych współpracownik nasz odbył również rozmowę ze Stefanią Sempołowską. Oto relacja naszego współpracownika. (j. r.) Nie. To nie był wywiad. Siedziałem naprzeciw Stefanii Sempołowskiej i starałem się możliwie dokładnie notować to wszystko, co mówiła. Ale czasem zasłuchiwałem się w nabrzmiałe bólem, szeptane niskim, wyrazistym głosem, słowa, z […]
Read More
Różne
Praca robotnika
Ludzie pracują. Większość ludzi całe prawie życie spędza na drobnej pracy, której rezultatów na razie się nie dostrzega. Przez cały przeciąg życia czterdzieści do pięćdziesięciu lat (to jest od czternastego do sześćdziesiątego piątego roku życia) dzień w dzień, z wyjątkiem nielicznych dni świątecznych, ludzie trudzą się, pracując, aby zdobyć dla siebie i swojej rodziny środki […]
Read More
Wielcy ludzie
Z dziejów nauki
Zmarł niedawno w Niemczech człowiek, którego nazwisko z czcią i wdzięcznością będzie zawsze wymawiane przez ludzi. Roentgen, uczony fizyk, dokonał w 1895 roku odkrycia, które ma nie tylko wielkie znaczenie w nauce, daje początek doniosłym badaniom nad tak zwaną „energią promienistą”, ale odkrycie to zastosowane do życia ma wielkie znaczenie w walce z chorobami i […]
Read More
Wielcy ludzie
Babunia z Czerniakowskiej ulicy
W Warszawie przy ulicy Czerniakowskiej jest wielki dom wychowawczy. Mówię „wielki”, bo wychowuje się w nim wiele bardzo dzieci, przeszło czterysta. Są to przeważnie sieroty. Przywieziono je tu z różnych stron kraju. Są tam chłopcy duzi, mali i średni. Są dziewczynki duże, małe i średnie. Dziećmi tymi zajmują się wychowawczynie i wychowawcy. Jedni myślą o […]
Read More
Walka o wolność
Inwalidzi
Długoletnia wojna skończyła się, ale zapisała swe dzieje strasznymi klęskami, które nieprędko zatrą się i zapomniane będą. Wydzierając milionom młodzieży życie, usiała ziemię niezliczonymi mogiłami i pozbawiła ludzkość tych, co twórczo pracować mogli dla jej dobra. Nad mogiłami tymi chylą się w łzach, bólu i niedoli niezliczone tłumy osieroconych rodziców, żon i dzieci. Wśród pozostałych […]
Read More
Walka o wolność
Niech żyje pokój i braterstwo ludów!
Po trzech i pół roku wojny przyszła wreszcie nadzieja pokoju, tyle upragnionego przez wszystkich pokoju! Pierwszy czyn dla dokonania tego pokoju wyszedł od rewolucjonistów rosyjskich. Od czasu zrzucenia z tronu cara Mikołaja (w marcu) istniał w Rosji Rząd Tymczasowy. Rząd ten miał zwołać zgromadzenie posłów wybranych przez cały naród rosyjski: kobiety i mężczyzn. Posłowie mieli […]
Read More
Walka o wolność
Z powodu nastrojów chwili
Nigdy jeszcze idea endecji nie była tak zwycięska jak w tej chwili, nigdy zasady „nowoczesnego Polaka” nie brzmiały tak szeroko, nigdy „egoizm narodowy” nie miał tylu wyznawców. Zabrzmiał głos, poważający się utożsamić patriotyzm z nacjonalizmem, ideę polską z hasłem antysemickim. Tłum usłyszał wyraz „Polska” i głosowi temu uwierzył. Zapomniano o ewangelii narodowej wielkich duchów — […]
Read More
Warszawa
Wycieczki do Warszawy lat temu czterdzieści
Przeszło dwadzieścia lat byłam w Warszawie przewodnikiem wiejskich turystów. Jakże inaczej przedstawiało się wtedy nam, działaczom oświatowym, zagadnienie turystyki. Zwiedzanie miasta odgrywało w naszej pracy rolę ważkiego czynnika oświatowego, kulturalnego, społecznego i politycznego. Mieszkając w Warszawie, małe mieliśmy możności stykania się z ludnością wiejską, stanowiącą cel i główny obiekt naszych wysiłków i pracy. Zachęcano chłopów […]
Read More
Wielcy ludzie
W hołdzie Jezierskiemu Wacławowi
Z kolegą Wacławem Jezierskim chodziłam przez wiele lat w pracy pedagogicznej ramię przy ramieniu — słusznie więc, abym dziś mówiła o nim. Łączyły nas wszystkie kontrasty naszej psychiki i wszystkie podobieństwa naszych ukocham Poznałam kolegę Jezierskiego (naówczas nauczyciela w Szkole Kupców) u Wacława Nałkowskiego. I odtąd obok wspólnego zainteresowania geografią — łączył nas kult dla […]
Read More
Walka o wolność
Uroczystości ku czci proletariatczyków
Dnia 14 lutego na stoikach Cytadeli Warszawskiej zebrały się liczne tłumy, przeważnie robotnicze. Wśród tłumu widać było dużo siwych głów, pochylonych starością ludzi — ale większość tłumu stanowiła młodzież. Była to uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej ku czci Proletariatczyków. W miejscu, gdzie za rządów carskich tracono skazanych na śmierć obrońców wolności, w wały Cytadeli wmurowano marmurową […]
Read More